Informatie voor elke stap

Omgaan met afscheid

Rouwverwerking is een proces dat ontstaat na het verlies van een dierbare of na een ander heftig moment in een leven. Hoe rouw ervaren wordt en hoe daarmee wordt omgegaan, is voor iedereen zeer verschillend. Rouwdeskundigen hebben een aantal fases in het rouwproces vastgesteld. Op deze pagina leest u meer over deze vijf fases van rouwverwerking. U leest verder praktische tips die u kunnen helpen bij het rouwproces.

Vijf fases van rouwverwerking

Psychiater Elisabeth Kübler-Ross heeft vijf rouwfases beschreven die vaak in een vaste volgorde voorbij komen tijdens een rouwproces. Een andere volgorde komt ook voor en is niet verontrustend. Ieder mens is uniek.

Ontkenning
De eerste fase bij rouwverwerking is meestal de ontkenningsfase. Wanneer de waarheid niet te bevatten is, kunnen we onszelf laten geloven dat iets niet waar is, niet gebeurd is. Het is een automatisch afweermechanisme van ons brein. Het is een vorm van zelfbescherming en zorgt ervoor dat we niet meer verwerken dan we persoonlijk aankunnen. In de loop van de tijd zal ons lichaam geleidelijk meer waarheid toelaten.

Boosheid
Een ander afweermechanisme is boosheid. Je kunt boos zijn op iets of iemand, zoals op het lot, op behandelend artsen, op de politie of op de brenger van het nieuws. Er wordt gevloekt, geschreeuwd en geprotesteerd tegen hetgeen wat is gebeurd. Vaak wordt een schuldige gezocht.

Het gevecht aangaan
De volgende fase is er één waarin mensen zichzelf doelen gaan stellen om het verdriet of de pijn te verwerken. Denk aan het stoppen met roken, het lopen van een marathon of het inzamelen van geld voor een goed doel.

Depressie
Dan volgt een periode waarin iemand zich machteloos voelt wat kan resulteren in depressieve gedachten. De rouwende trekt zich terug en schermt zich af voor contact.

Aanvaarding
In het rouwproces komt uiteindelijk een mate van aanvaarding. Het is tijd om te zoeken naar een manier om het leven te leven zonder de geliefde.

Praktische tips bij rouwverwerking

• Sta open voor familie en vrienden:
  Er zullen veel mensen zijn die u willen ondersteunen in deze moeilijke periode. Sta open voor hun steun.
• Zoek contact met lotgenoten, eventueel via een organisatie:
  Er zijn tal van organisaties, ieder met een eigen expertise. Oriënteer u via internet, vrienden, of neem contact op met de uitvaart experts van Decidee voor meer informatie.
• Zoek een activiteit die afleiding geeft:
  Afleiding helpt u om gedachten te verzetten.
• Zorg voor voldoende slaap:
  Te weinig slaap kan voor extra vermoeiing zorgen, wanneer je in deze periode juist alle energie nodig hebt.
• Probeer routine te vinden:
  Door het vinden van routine in uw dag, creëert u een stabiele factor in uw dagelijks leven. Deze stabiele factor kan resulteren in rust in uw hoofd.
• Wordt niet afhankelijk van verdovende middelen:
  Alcohol, drugs of antidepressiva kunnen uw zorgen tijdelijk wegnemen, maar zijn soms verslavend.
• Vind uw eigen balans:
  Ieder mens is uniek en daardoor ook elk rouwproces. Probeer op zoek te gaan naar wat prettig voelt en wees niet bang dat u het rouwproces anders doorgaat dan anderen.